Τα έχετε
συναντήσει. Αποσπασματικά. Σε ταινίες, σήριαλ, αφίσες. Στον καιρό τους, τα
περισσότερα τα έλεγαν με κρυφό δέος «κούρσες». Σε κάποιες περιπτώσεις,
«κουρσάρες»!
Κυρίες και κύριοι, για πρώτη απ’ όσο
γνωρίζουμε φορά εγχωρίως, παρουσιάζονται συγκεντρωμένα κάποια από τα
εμβληματικότερα αυτοκίνητα του παρελθόντος –από τα τέλη της δεκαετίας του 1930,
έως τα τέλη περίπου της δεκαετίας του 1960. Σε χρόνια όπου το στυλ συμβάδιζε και κάποτε
ακόμα και προπορευόταν της χρηστικότητας.
Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: λίγο πριν τον
Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η αγγλική, η γαλλική, η ιταλική,
ακόμα και η… τσέχικη, τολμούν να εξερευνήσουν και να ενσωματώσουν στοιχεία art deco
στον εσωτερικό αλλά και εξωτερικό σχεδιασμό των προϊόντων τους.
Τα αποτελέσματα συχνά ήταν εξωπραγματικά όμορφα. Όχι για αδύναμα βαλάντια ίσως,
οπωσδήποτε όμως για καταναλωτικό κοινό με μέγεθος ικανό να υποστηρίξει για
αρκετά χρόνια την παρουσία τους.
Με το ξέσπασμα του πολέμου φυσικά, αυτή η
πρώτη άνθιση διακόπτεται έως και οριστικά για πολλές από τις προαναφερόμενες
βιομηχανίες. Προς τα τέλη πια της δεκαετίας του 1940 και με την επιστροφή της
μελλοντικής baby-boomer γενιάς στις εστίες της, ο κύριος όγκος παραγωγής θα μετατοπιστεί στην
αμερικανική ήπειρο. Κάτι απολύτως λογικό, αφού εκεί δεν υπήρξαν βομβαρδισμοί
και γενικότερες καταστροφές σε υποδομές όπως στην Ευρώπη ή την Ιαπωνία.
`Ετσι, παράγονται με διαρκώς αυξανόμενους
ρυθμούς αυτοκίνητα τα οποία προοδευτικά και σε βάθος μιας-δυο δεκαετιών
αρχίζουν να δίνουν βάρος στον πρωτοπόρο σχεδιασμό, προκειμένου ν’ ανταπεξέλθουν
τόσο στον ανταγωνισμό, όσο και τις αγοραστικές απαιτήσεις και ιδιωτικές φιλοδοξίες.
Το αποτέλεσμα φτάνει σε επίπεδα
σπάνιας καλαισθησίας, γεγονός που κάνει πολλά από τ’ αυτοκίνητα της
συγκεκριμένης περιόδου να έχουν αντέξει το τεστ του χρόνου και να θεωρούνται
έως σήμερα κλασικά δείγματα βιομηχανικού πολιτισμού. Ακόμα και σε επίπεδο
επιδόσεων όμως, όσα έχουν τύχει καλής συντήρησης ξεπερνούν κατά πολύ τα
αντίστοιχα μεταγενέστερων δεκαετιών και συμμετέχουν ακόμα σε shows του είδους,
εντυπωσιάζοντας νέες και μεγαλύτερες γενιές.
Στην εν λόγω παρουσίαση θα δείτε γνωστά και
λιγότερο γνωστά δείγματα της –αμερικανικής κατά πρώτο λόγο–
αυτοκινητοβιομηχανίας, μαζί με ελάχιστες ευρωπαϊκές εκπροσωπήσεις. Απόντα
βέβαια παντελώς προϊόντα από την ασιατική ήπειρο, τα οποία χαρακτηριζόταν
ανέκαθεν από τη λειτουργικότητα μεν, τον συνηθέστατα βραχύ βίο τους δε. Έχουμε
δώσει βάση στην αισθητική του πράγματος και για τον λόγο αυτό συχνά θα δείτε
πολλαπλές εμφανίσεις μοντέλων από κάποιες εταιρείες, με μικρή ή μεγάλη χρονική
διαφορά. Αποφύγαμε όσο μπορούσαμε τόσο τα concept cars (σχεδιαστικές απόπειρες που ποτέ δεν έφτασαν σε στάδιο μαζικής
παραγωγής), όσο και τις custom
εκδοχές. Η σειρά παρουσίασης είναι απολύτως τυχαία, ώστε το
στοιχείο της έκπληξης να είναι κάθε στιγμή παρόν!
Πάνω απ’ όλα θελήσαμε να «διασώσουμε» τις
πιο διακεκριμένες περιπτώσεις οχημάτων του είδους (87 συνολικά), ώστε πέρα από
τον όποιο προκαλούμενο θαυμασμό να αποκτήσετε μέτρο σύγκρισης και παράλληλα
οδηγό αναγνώρισής τους στις ελληνικές και μη ταινίες όπου πολλά απ’ αυτά κάνουν
θριαμβευτικά την εμφάνισή τους. Κάποτε αποτελούσαν κανόνα, σήμερα δυστυχώς
εξαίρεση, αφού από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και μετά –βοηθούσας της τότε
πετρελαιακής κρίσης– η φαντασία στο σχεδιασμό έδωσε τη σκυτάλη στην απλούστευση,
την πρακτικότητα και τη γενικότερη οικονομία. Η όποια αντιπαραβολή, είναι
ασφαλώς με τρόπο συντριπτικό εις βάρος της πλειοψηφίας της διεθνούς σύγχρονης
παραγωγής.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, κατεβάστε τώρα την παρουσίαση/αισθητική πρόταση, ανοίξτε τα ηχεία και ξεκινήστε την
κατάδυση σε άλλες εποχές, άγνωστες ίσως αλλά υποσυνείδητα αναγνωρίσιμες και
παρούσες. Από εκεί και πέρα, δικά σας τα όνειρα και οι δυνατότητες…
