(Απάνθισμα των χαρακτηριστικότερων εκφράσεων των πέραν του Ατλαντικού Ελλήνων, όπως αυτό διαμορφώθηκε μέσα από την επαφή τους με τους εκεί ιθαγενείς).
Καλωσήλθατε λοιπόν στον κόσμο των Greeklish, της επιμειξίας δηλαδή της ελληνικής γλώσσας με την αμερικανική, όπως αυτή ακούγεται στους κύκλους των βιοπαλαιστών (και μη) μεταναστών μας!
Το παρόν φιλοδοξεί αφ’ ενός να αναδείξει τα κωμικοτραγικά της παραπάνω συνάντησης των δυο γλωσσών σ’ ένα περιβάλλον ανάγκης για γρήγορη συνεννόηση –όπου κατά κανόνα η μόρφωση παίζει ρόλο κομπάρσου– και αφ’ ετέρου να σας προετοιμάσει για το ισχυρό πολιτισμικό σοκ της επίσκεψής σας στο Νέο Κόσμο, ή έστω της επαφής σας με Έλληνες της διασποράς με τους οποίους λίγο-πολύ όλο και κάποια συγγενική σχέση θα σας ενώνει.
Έτοιμοι λοιπόν; Προσπαθήστε εσείς και οι φίλοι σας διαβάζοντας και επαναλαμβάνοντας τις παρακάτω λέξεις, ενώ έχετε καλυμμένη την ερμηνεία τους, να μαντέψετε τι μπορεί να σημαίνουν. Κάθε σωστή απάντηση σάς δίνει 10 βαθμούς, κάθε λανθασμένη σάς αφαιρεί 5, ενώ σας διαβεβαιούμε ότι όλες είναι (όσο παράξενες ή απίθανες μπορεί να μοιάζουν για τους αμύητους) πέρα για πέρα αληθινές... Καλή επιτυχία!
1. Αρόνο
Όχι, δεν πρόκειται για λιμάνι της Ιαπωνίας ή έστω της γειτονικής και φίλης Ιταλίας! Αν το ακούσετε να προφέρεται και μάλιστα συνοδευόμενο από ελαφρό ανασήκωμα των ώμων, να ξέρετε ότι είναι έκφραση που δηλώνει άγνοια (“I don’t know”) του ελληνοαμερικάνου συνομιλητή σας για το θέμα στο οποίο του ζητήσατε τη γνώμη (π.χ. πώς κατάφερε να βγει πρόεδρος ο Μπους Τζούνιορ ή γιατί η Καλομοίρα έπεισε τους πάντες ότι διαθέτει φωνή)..!
2. Κανέρικα
Άνετα θα μπορούσε να είναι χωριό της Πελοποννήσου (βλέπε Δουνέικα) και όντως πρόκειται για τοπωνύμιο. Έλα μου όμως που δηλώνει την αμερικανικότατη πολιτεία του... Connecticut, στην οποία κατά πάσα πιθανότητα οι εκ Πελοποννήσου Έλληνες μετανάστες αποτελούν ισχνή μειοψηφία!
3. Καξάκας
Καμία σχέση με κακόφωνα πτηνά όπως η καρακάξα ή ο κόρακας. Αντίθετα, πρόκειται για τη Greeklish απόδοση του μάλλον αμετάφραστου και διόλου επαινετικού χαρακτηρισμού –ιδίως όταν χαρακτηρίζει άνδρα– “cocksucker”.
Συνώνυμο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά ή ως συμπλήρωμα του ανωτέρω, το «μαδαφάκας», επίσης δυσμετάφραστο στη νεοελληνική.
4. Κάρο
Από τις ευκολότερες καταχωρίσεις του παρόντος λεξικού. Είναι βέβαια το αυτοκίνητο –όσο νέας τεχνολογίας κι αν είναι –, παρ’ όλο που ακούγοντας τον όρο για πρώτη φορά και μάλιστα στη φράση «Πήρα ένα κάρο είκοσι άλογα» ίσως αναρωτηθείτε για το ποιον άραγε αιώνα διανύουμε...
5. Κομπανία
Μικρή έως ελάχιστη σχέση με ομάδα νέων καλλιτεχνών, φίλων του ρεμπέτικου τραγουδιού... Η λέξη προέρχεται από το “company” και σημαίνει την εταιρεία! Γι’ αυτό αν μάθετε ότι ο φίλος της κόρης σας εργάζεται σε κομπανία, μη βιαστείτε να τη σπάσετε στο ξύλο χαρακτηρίζοντάς τη ως ξεμυαλισμένη που πήγε και αγάπησε το χασικλή νεαρό μπουζουξή. Αντίθετα, πρέπει να την επαινέσετε, ρωτώντας την παράλληλα αν είχε ολοκληρωμένες σχέσεις με τον εν λόγω νεαρό κι αν όχι, γιατί το καθυστερεί τόσο πολύ!!
6. Κοράκι
Υποκοριστικό του «κόρι» και ουδεμία σχέση έχον με το συμπαθές μελανόπτερο πτηνό. Θέλει πολλή φαντασία για να σκεφτεί κανείς ότι η λέξη υπονοεί το... τέταρτο του δολλαρίου (quarter), το οποίο είναι μάλλον το μικρότερο άξιο λόγου ποσόν που μπορεί κάποιος να μεταχειριστεί στις καθημερινές του συναλλαγές.
Παράδειγμα: «Δως μου ένα κοράκι να κάνω ένα φόν-κολ».7. Κουμπιούρα
Δε θα σας αδικήσουμε για τους συνειρμούς σας με επανάσταση του ’21, κουμπούρια, γιαταγάνια και Ομέρ Βρυώνη. Όμως η ζωή προχωρά και στις μέρες μας στις κοινότητες των ελληνοαμερικάνων η λέξη σημαίνει... κομπιούτερ! Έτσι, δεν είναι διόλου απίθανο ν’ ακούσετε κάποιο γονιό να καυχιέται για το βλαστάρι του:
- «Με την κουμπιούρα που αγόρασα του Τζόνι, έγινε πρώτος μαθητής!»8. Λόγιας
Αν σκεφτήκατε ότι είναι ο πολυλογάς ή αυτός που είναι όλο ψεύτικες υποσχέσεις, δε βρίσκεστε και πολύ μακριά από την ερμηνεία του όρου. «Λόγιας» λοιπόν είναι ο δικηγόρος (lawyer), ο οποίος με λίγη καλή θέληση και ακόμα περισσότερο παραδάκι μπορεί να σε βγάλει αθώα περιστερά, δεν πα’ να ’χεις καθαρίσει τον ίδιο τον Πρόεδρο και όλο του το συγγενολόι..!
9. Μεϊντάνος
Αν ακούσετε να μιλούν με θαυμασμό για τα εστιατόρια του παραπάνω κυρίου, μη βιαστείτε να φουσκώσετε από εθνική υπερηφάνεια για το ελληνόπουλο που πάμφτωχο μπόρεσε να προκόψει και να... αυτοδημιουργηθεί στη μαύρη ξενητειά.
Κατά πάσα πιθανότητα αναφέρονται –αποδίδοντας ό,τι έπιασε το αυτί τους– στην πασίγνωστη αλυσίδα McDonald’s, της οποίας ο ιδρυτής μάλλον εκ Σκωτίας και ουχί εξ ορεινής Αρκαδίας έλκει την εθνική καταγωγή!
10. Μιμπόλι
Ουδεμία σχέση με σπορ όπως το μπέηζμπολ, ούτε καν με κάποιο καλλωπιστικό φυτό. Πρόκειται απλώς για τον κεφτέ (meatball), ιδιαίτερα δημοφιλή στο Νέο, όσο και τον Παλαιό Κόσμο!
11. Μισίνι
Οποιουδήποτε είδους μηχάνημα (machine), από κομπιουτεράκι τσέπης έως θεριζοαλωνιστική μηχανή. Χαρακτηριστικός ο εξής διάλογος:
- Ωραία τα μιμπόλια σου Ευτέρπη μου!- Ναι, γιατί πήρα μισίνι του κιμά Φανούρη μου!!
12. Μπάμης
Τι;;; Ο γεωργός που ειδικεύεται στην καλλιέργεια μπάμιας; Ο συμπαθής μανάβης της γειτονιάς; Με τίποτα! Ο όρος «μπάμης» υπονοεί τον αλήτη (bum), κάτι για το οποίο δύσκολα μπορούν να κατηγορηθούν οι προαναφερόμενοι βιοπαλαιστές.
Συνώνυμο: «Κρούκης».13. Μπελοζέρι
Μπορεί ν’ ακούγεται σα μπιζέλι, όμως για πολλοστή φορά η λέξη είναι παραπλανητική ως προς την πραγματική της σημασία: «Μπελοζέρι», προερχόμενο από το “below zero”, είναι η πολύ χαμηλή, κάτω του μηδενός θερμοκρασία! Αθάνατη δε ανά τους αιώνες θα μείνει η κλασική φράση «Τα μπελοζέρια εφρηζάρανε τα λέκια και δε μουβάρουνε τα σήπια», την οποία όποιος κατανοήσει αμέσως κερδίζει χρυσούν ωρολόγιον. Τζίφος, ε; Ιδού λοιπόν η μετάφραση: «Οι χαμηλές θερμοκρασίες πάγωσαν τις λίμνες και δεν κινούνται τα πλοία»!!! Είπατε τίποτα;;
14. Μπίλι
Ο Βασίλης στ’ αγγλικά; Μπορεί, αλλά κατά πάσα πιθανότητα όταν ακούτε να μιλάνε με ύφος δυστυχίας για ένα μπίλι, μάλλον δε θα εννοούν συγγενή ή φίλο τους που κακόπεσε αλλά κάποιο λογαριασμό (bill) που έβγαλε τον οικογενειακό προϋπολογισμό εκτός σχεδίου:
- «Πήραμε ένα μπίλι χίλια ντάλαρς και μας ήρθε ο ουρανός σφοντύλι!»15. Ντέρης
Αναφορά βέβαια στον λατρευτό πατέρα κάποιου ή κάποιας, προερχόμενη φυσικά από τη λέξη “daddy”.
Παράδειγμα: «Ωραία κοπέλα η Πηνελόπη, αλλά ο ντέρης της είναι καξάκας!».
16. Οπερέτα
…Σιγά τώρα μην έπιανε καημός τους μετανάστες μας για το λυρικό θέατρο και τον Γιόχαν Στράους! Αν ακούσετε κάπου τη λέξη, το πιθανότερο είναι να επακολουθήσει συζήτηση για τον μακρύ χρόνο που η υπάλληλος τηλεφωνικής εταιρείας (operator) ανάγκασε κάποιον να περιμένει στη γραμμή, μέχρι να μπορέσει να μιλήσει με την πατρίδα…
17. Ρουμάτος
Δεν πρόκειται φυσικά για τον μόνιμα μεθυσμένο με... ρούμι! Ο όρος αναφέρεται στον συγκάτοικο (roommate) –συμφοιτητή ή μη–, που μπορεί να μπεκρουλιάζει που και που, αυτό όμως δεν τον κάνει σε καμιά περίπτωση... μπάμη! (βλ. σχετικό λήμμα του λεξικού).
18. Στέκι
Πώς λέμε «στέκι των γλεντζέδων» ή «κακόφημο στέκι»; Καμία σχέση και πάλι! Η συγκεκριμένη λέξη σημαίνει «μπριζόλα» (steak) και μόνο όταν δείτε το μέγεθος που τη σερβίρουν τα εστιατόρια στις Η.Π.Α. θα καταλάβετε γιατί είναι η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό υπέρβαρων ανθρώπων στον κόσμο..!
19. Φένα
Θυμίζει γυναικείο χαϊδευτικό, έτσι δεν είναι; Για μια ακόμα φορά όμως πέσατε έξω... «Φένα» (εκ του “fan”) είναι απλά... ο ανεμιστήρας! Χαρακτηριστικά, μπορείτε ν’ ακούσετε το εξής:
- «Κλείσε πια τη φένα, μας μπελοζέριασες!»20. Χορέβα
Θα μπορούσε και να είναι διάσημη Ρωσίδα μπαλαρίνα των Μπολσόι, αλλά η αλήθεια για την ετυμολογία της λέξης βρίσκεται μάλλον πολύ μακριά: αποτελεί για ακόμα μια φορά ηχητική απόδοση του “whatever” (οτιδήποτε, όπως και νά ’χει), έκφραση που δείχνει ευγένεια όταν είστε καλεσμένος σε κάποιο σπίτι και σας ρωτούν τι να σας προσφέρουν:
- «Χορέβα, πάντως όχι μιμπόλια!».21. Ρουφιάνος
Και εδώ πλέον μιλάμε για την κορυφαία καταχώριση του λεξικού Greeklish! Αναλογιστείτε πότε και για ποιον χρησιμοποιήσατε τελευταία φορά τον όρο: για κάποιο ύπουλο υποκείμενο βέβαια που έβαλε λόγια πίσω απ’ την πλάτη σας, που αποκάλυψε κάποια πράξη σας σ’ αυτούς που δεν έπρεπε ή που έφερε στο φως παρά τη θέλησή σας κάποιο κρυφό σας πάθος ή αμαρτία, έτσι δεν είναι;
Κι αν σας πούμε ότι κάθε αμερικάνικο σπίτι που σέβεται τον εαυτό του ανοίγει πρόθυμα τις πόρτες του σε ρουφιάνο μια φορά το χρόνο, θα πήγαινε κάπου το μυαλό σας;
«Ρουφιάνος» λοιπόν δεν είναι άλλος από τον συμπαθέστατο τεχνικό που συντηρεί ή επισκευάζει τη... σκεπή του σπιτιού (roof), ιδίως εν όψει του χειμώνα!!
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
145-210 βαθμοί: Μάλλον μας δουλεύετε! Ή έχετε ζήσει και εργαστεί επί μακρόν στην ξενητειά (πολύ πιάτο βρε παιδιά η Αμερική!), ή έχετε δείκτη ευφυίας πολύ πάνω του κανονικού και μάλλον αδικείτε τον εαυτό σας με την ανάγνωση του παρόντος λεξικού!
75-140 βαθμοί: Είστε αρκετά έξυπνοι και παρατηρητικοί. Άνετα θα μπορούσατε να σταδιοδρομήσετε ως λαντζέρης/λαντζέρα στη Βόρειο Αμερική και μπορεί κάποια μέρα –πού ξέρετε;– με το τίμιο μεροκάματό σας να καταφέρετε ν’ αγοράσετε κάρο Φεράρι!
0-70 βαθμοί: Έχετε μεγάλα περιθώρια βελτίωσης στους τομείς της γλωσσομάθειας και της γενικότερης νοημοσύνης σας. Όμως μην απελπίζεστε: με λίγη εξάσκηση ή έστω αποστήθιση του παρόντος ταχύρρυθμου προγράμματος, ίσως κατορθώσετε να παραγγείλετε... στέκι στην Αστόρια! Εξάλλου μέχρι και η λαίδη Άντζι έμαθε αγγλικά για τις ανάγκες τής ανά την Αμερική περιοδείας της, εσείς δε θα τα καταφέρετε;;;
145-210 βαθμοί: Μάλλον μας δουλεύετε! Ή έχετε ζήσει και εργαστεί επί μακρόν στην ξενητειά (πολύ πιάτο βρε παιδιά η Αμερική!), ή έχετε δείκτη ευφυίας πολύ πάνω του κανονικού και μάλλον αδικείτε τον εαυτό σας με την ανάγνωση του παρόντος λεξικού!
75-140 βαθμοί: Είστε αρκετά έξυπνοι και παρατηρητικοί. Άνετα θα μπορούσατε να σταδιοδρομήσετε ως λαντζέρης/λαντζέρα στη Βόρειο Αμερική και μπορεί κάποια μέρα –πού ξέρετε;– με το τίμιο μεροκάματό σας να καταφέρετε ν’ αγοράσετε κάρο Φεράρι!
0-70 βαθμοί: Έχετε μεγάλα περιθώρια βελτίωσης στους τομείς της γλωσσομάθειας και της γενικότερης νοημοσύνης σας. Όμως μην απελπίζεστε: με λίγη εξάσκηση ή έστω αποστήθιση του παρόντος ταχύρρυθμου προγράμματος, ίσως κατορθώσετε να παραγγείλετε... στέκι στην Αστόρια! Εξάλλου μέχρι και η λαίδη Άντζι έμαθε αγγλικά για τις ανάγκες τής ανά την Αμερική περιοδείας της, εσείς δε θα τα καταφέρετε;;;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου